WEERT | BRUSSEL – Op 5 juni 1568 werd Philippe de Montmorency, graaf van Horn en heer van Weert, samen met Lamoraal van Egmont en vele anderen op de Markt in Brussel onthoofd. Op drie pagina’s van de zogeheten ‘Fugger Zeitung’ is een ooggetuigenverslag van deze gebeurtenis opgenomen.
Vanaf 5 juni zijn deze documenten, 450 jaar later en voor het eerst met een transcriptie, online te lezen op www.erfgoedhuisweert.nl
De eerste krant
Bankiershuis Fugger uit Augsburg was de eerste ‘krant’ in Europa. Vanuit de vele Fugger-filialen in Europa werden namelijk regelmatig nieuwsbrieven gestuurd naar het centrale kantoor in Augsburg. Deze ‘Zeitungen’ (‘tijdingen’) bevatten natuurlijk economische nieuwtjes, maar omdat geld en politiek nauw verweven zijn, kwamen er ook politieke berichten in voor.
Twee van deze ‘kranten’-uitgaven zijn bewaard gebleven: de brieven gestuurd aan Ulrich Fugger jr. (van 1554 tot 1571) eigendom van de bibliotheek van het Vaticaan, en een verzameling van 27 banden die het nieuws van 1568 tot 1604 omvatten en die berusten bij de Nationale Bibliotheek in Wenen.
De executie
Ook van de executie van Philips van Horne en Lamoraal van Egmont op 5 juni 1568 in Brussel, is een uitgebreide brief bewaard gebleven. De transcriptie is gemaakt door een vrijwilliger van het gemeentearchief, Richard van Leeuwen, en wordt nu voor het eerst gepubliceerd. Vooral de laatste twee zinnen zijn veelzeggend:
“Darnach wurden sie dasgleichen nach 3 Uhrn auch die Heupter jedes in ainem viereckhetten besondern Kistlain in S. Gudula Kirche getragen, alda inen die Heupter wider ann die Leib genähet, und von danna der von Egamondt in Sankt Claren, und der von Horn in ain ander Kloster getragen. Hernach gedachter von Egamondt uff seiner Herrschaft Sottegem und der von Horn gegen Werdt gefurdt, unnd allda gepalsamirtt begraben worden.
Calendarium uit 1564 van Paul Eber
Het Gemeentearchief Weert beschikt over een uniek exemplaar van het Calendarium 1564 van theoloog Paul Eber. Het boek is in bezit geweest van pastor Herman Neuwalds en later terecht gekomen in de protestantse bibliotheek van de Stephansdom in Halberstadt.
Dit Calendarium is in 2011 geschonken door rijksarchivaris Jacques van Rensch aan het Gemeentearchief Weert.
Bron: Gemeentearchief Weert Aanwinsten 2011
Onderschrift: Hand geschreven tekst in het Calendarium
Onthoofding
Op de eerste pagina is met de hand bijgeschreven een tekst over de onthoofding van Philips van Horne en Lamoraal van Egmont. Deze tekst is waarschijnlijk afkomstig van pastor Herman Neuwald van de Stephansdom in Halberstadt in het oosten van Duitsland. Op 20 maart anno 1599 overleed Henricus Neuwald pastor in Undenhorst en het Calendarium kwam uiteindelijk terecht in bibliotheek van Halberstadt.
Het feit dat Neuwald de tekst heeft toegevoegd heeft, geeft weer welke indruk de onthoofding heeft gemaakt in heel Europa.
