Turfhopen in de voormalige peelmoerassen van Altweerterheide

ALTWEERTERHEIDE – In het hart en aan de rand van zeven voormalige turfwingebieden in Altweerterheide hebben leden van de Dorpsraad en de Avond4Daagse diverse turfhopen gestapeld. De met de hand gestoken, gestapelde turf fungeren als kleine voetnootjes in het landschap.

Ze verwijzen niet alleen naar een verleden waar hier ‘voor eigen gerief brandstof werd gewonnen. Maar deze kleine ‘landmarks’ kunnen ook de nieuwsgierigheid prikkelen en dienen ter inspiratie van winterse turftochten.

Turfstapels
Vaak zit het verhaal van de directe omgeving, in ons landschap in de dingen die we achteloos passeren zonder ze op te merken. De turfstapels vertellen het verhaal van het veen en de zand; van armoe en de brandstof voor eigen gebruik. Maar ook over het elan en de ondernemingsgeest waar de voormalige moerasgebieden in dit deel van Weert in het begin van de vorige eeuw ontgonnen zijn.

Lang voor de grote ontginningen van de 20ste eeuw werd hier werden hier in de talloze peelvennen en broekgebieden al turf gewonnen. Veen, in gedroogde vorm, turf is vanouds een vanouds bekendste brandstoffen. Voor de huishoudens, maar ook voor de nijverheid, de ovens, smederijen, brouwerijen en stokerijen. Op die ontginning van het veen in deze ‘energievelden’ kwamen altijd mensen af. Deels omdat turfsteken en baggeren seizoenswerk was: van april tot half juli werd gestoken, na die tijd moest de natte turf drogen. Deels ook omdat men door de ontginning van een ‘baandj’ uiteindelijk ook in het bezit kon komen van een klein stukje grond om te boeren.

Landschap
Het verhaal van de hand van de mens in het landschap nieuw leven in te blazen is de turf in zeven voormalige veengebieden de turf op kleine stapels te drogen gezet. Niet alleen bij het markante  Kerkebrökske in de Spekkepeel, maar ook in de schaduw van een monumentale eik aan de rand van het ooit uitgestrekte Wijffelterbroek. Maar ook aan het ‘Kwoaj Gaat’ bij de Pruiskesweg.

Een echte zichtlocatie is de Vetpeel waar voorheen de Bocholterbeek lag;  Een verhaal apart is de turf op de Kettingdijk bij de Kettinghoeve, waar de huidige bewoners nu nog kunnen vertellen hoe een schuur met turf tot de grond toe afbrandde na een inslag van de bliksem. Uiteraard staat er ook een stapel in de buurt van Crossmoor, ook ooit een heel rijk turfgebied, net als de voormalige Kalverpeel bij de Hollandia-ontginning aan de Diesterbaan.