Stamtäöfelkes aflevering 48: Lieëg water

Boezjieëre: frits.pop@ziggo.nl Foto-archief Frits Weerts. Collage Paul Vrancken-Peeters. “Lieëg water inne knaal”.

Det maaje van eur laevesdaag neet gaw mej. ’n Knaal met bekans gei water! D’r zeen d’r nog înkel aanne stamtaofel di-j zich kunne huuëge det d’r tezégkes gei water inne knaal stong toen nao d’n oeërlog de spoeërbrök oppernoets opgebawdj woeërt. Di-j haaje ze in ’t oeërlogsgewêldj inne locht laote vleege en waas inein gekraktj. D’r zeen fotoos van wi-j di-j brök nog rösj op twieë piêlers, mer inne midde met eur koont int water ligtj.
Mer de fotoos beej dit vertélselke zeen oet 1928 of 1929 en ich weit neet waater toen gaondje woor, dette knaal lieëg stong. Waal es schoeën te zeen wi-j de Beesterbrök nog op houtere päöl stieët en ’t verkieër nog mieëstentiêts bestieët oet paerd en ker. Waat opvéltj, detj zoeën gekke korte ker es met mer twieë raar, de voormân zitj oonger druuëg en hae hieët mer ‘n klein laadbékske. Woeë zoeëj di-j vör gedeendj hebbe? Weemtj weît, moogtj zegke. De ker rietj op Laer of Ni-jwieërt aan, want ve kieke richting Busseng. Ajje hieël good kiektj, zeeje tösse de schuinse stânge vanne brök aanne lînkerkânt nog zjuust ’t tuurke vanne Broen Paters aanne Beest. Dao stieët ouch nog eeme dae meintj dette de stang vast mot haoje. En wieterop ligtj ’n schuut. Di-j ligktj dao, naeve-n-‘t “Verleefdje Laantje” inne toter te wachte op hoeëg water.
Mer ‘t lieëg water aanne Busseng es nog intresânter (foto boeëve). Slumkes hebbe dwaers oeëver de knaal nette gespanne um de vés met ’t wegstroumendj water te vânge en ze kunne noow ouch, met de naakse puuj int water, de paoling met de bloeëte klawwe  prebieëre te strietse. Paoling höltj zich gaer op inne blubber en es neet, wi-j toch nog völ ânger vésse, met ’t water op vieftieën aan gegânge. Mer pasj op: d’r kân nog ‘ne snook tösse zitte en dae bitj (zegke ze). Ze hebbe nogal bekiêks, want oppe wâl staon zich nowsgieërige naâze te vergape aan dit verschiensel. En de jong kunne fein poeëtjebaaje. De hoêzer achter det vôllek zeen aafgebroeëke en dao stieët allewiel de Hameij. Dae-n aovendj weûrtj d’r in hieël wat hoêshaojes van de knaalvés gesmousj. Mer oftj écht lekker zal zeen uut dae toter?
Jaomer detter gein foto bekindj es van achter de statterbrök richting spoeërbrök en wieter op zestieën aan. Dan haadje kunne zeen det dao vreuger jaore völ kefees looge. En det waas neet zoeëmèr. Wi-j de knaal begîn nuuëgentieëndje ieëw oeëepe ging vör schieëp van Mestreecht nao Den Bosch, woore d’r nog gein motorschuûte. De schieëp woeërt oeëver ’t jaagpaad getrokke doeër paerd, of, asj neet ângers gong, doeër ‘ne schippersknecht. En di-j moste aaf en tow röste en moste toch wachte vuur Zestieën. Dan kwoom ’n kefee, met vrieëte en zoeêpe vör ’t paerd en dito vör schipper en persenieël, good van pas. Allein, asze wat lânger moste wachte, woeërter al gaw wat mieër beer of zjenaever ingenoeëme as good waas en gînge vreikers moêlemake en tagke, woeëbeej di-j firtel van ’n schippersvraw zich ouch aangesproeëke veûldje.
Want vör schippers gold ‘tzelleje as vör de boore: “Ge motj uch wieëte te behêllepe”, zag de boor, en spandje zien wiêf vuur de ploog. Vertaaldj “ploog” mer in ”schuut”en ge snaptj ‘t hieëlemaol.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
’t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.