21 juli 1500: Eerste steen Martinuskerk

Eerste steen Martinuskerk - GAW Beeldbank 6353

Door graaf Jacob, heer van Horne, wordt op 21 juli 1500 de eerste steen gelegd voor de St.- Martinuskerk.

De inscriptie op de steen is:

Int gulde(n) iaer van vijfftie(n) ho(n)dert
is gebroke(n) dy ald kerck u n(iet) en wo(n)d(er)t
ende op avent Magdaleen
is gelacht dy ijerste steen.

De eerste steen is “op avent Magdaleen” geplaatst aan de zuidzijde van de kerk. Het feest van Maria Magdalena valt sinds de kalenderhervorming van paus Gregorius de Grote in 1582 op 22 juli.

Bij de uitdrukking “op avent Magdaleen” gaat het om de vooravond van het feest van Maria Magdalena (vergelijk de Engelse uitdrukking “Twelfth Night” voor Driekoningenavond, Shakespeare).

Het verschil met de eerder gehanteerde kalender is tien dagen.
Dit is mooi te illustreren aan de burgemeestersrekening van het jaar 1500:
Item: den XIen daich in julio op Maria Magdalena avent dess morghens omtrent VI uren iss dat fundament van onser nuwer kercken aingelacht, heeft mijn gen(edigen) heer van Horne greve Jacop den iersten Steyn doin leggen ende der burgemeister den anderen ende dair onder gelaicht enen koels (= Keulse) postulans gulden.

In de transcriptie, aangebracht onder de eerste steen, staat een fout: ‘avert’ moet zijn ‘avent‘.