Stamtäöfelkes aflevering 39: ’t Vageveur leep lieëg

Boezjieëre: frits.pop@ziggo.nl. Tekening Jack Moonen: “Persjoonkele baeje”

Oppe Beest wore hieël vreuger nao verhaojing mieër kefees as inne stad. Det woor neet um ‘nen aevevöl, det haaj ’n rieëje. Achteraan oppe Beest, vanne stad oet gezeen, ligktj ’t kloeëster vanne Broen Paters. Zoeë waere in Wieërt de Fratres Minores, oftewaal de Minderbroeders Fransiscanen geneumdj. Gehuldj in ’n lang broen pi-j, mét e kepke achter inne nek en ’n dikke witte zieël umme lieëje, zooje ze dék mét bêrvese veut inne sandale doeër de stad patere. Ze haaje de gelofte van êrmooj aafgelagdj en haaje dus eîges gein înkel bezitting. De orde tieërdje dus, wi-j vuuërgeschrieëve doeër d’n heilige Franciscus, op de goodgaefsigheid van de geluîvige kudde. Schoeëje dus. Det moog allewiel neet mieër int oeëpelike, dus dao haaje ze wat op gevoonge. Van de kânsels in de kêrke woeërt noow en dan aafgerope det de paters weer op termiên kwome. Zoeë hoot det soeërt geschoeëj. Ge wisj dus op vuuërhând det ze duuër vör duuër aafgoonge um ’nen aalmoos te vânge. De Wieërter wore di-j sopbroeders vrî-j waalgezindj, dus det lökdje arig. Ich weît nog det os vader, naodetter wat pepeergêldj inne wi-j tesse vanne pi-j verdwieëne waas, ze ‘ne borrel inschödje, woeë ze neet vies van wore en ze ’n heffelke segare oet ’t kisje goof, di-j grif in ’t kepke verdwieëne. Êrmooj hieët z’n grenze, zulle ze gedachtj hebbe. In de kloeëstergeng oppe Beest hânge noow nog tablo’s van alle fraters en broeders di-j doeër de ieëwe haer in Wieërt int kloeëster zeen gestôrve. Sóms stieëter ’n beschriêving van dae persoeën beej, bevuuërbieëldj: “Hij was een goed termijnbroeder”. Ge kuntj raoje waat det ingehaoje hieët en dette inne orde oppe hang gedrage woeërt.

Doeër ’t jaor haer koszje beej de Broen Paters aaflaote verdene. Det waas vör eur eige zaligheid, dus dao mószje gebroêk van make. Vanoet de hieël Kempen en de Meieri-j kwome ze mét kerre vôlgelaaje mét baevertgêngers op ’t kloeëster aaf. Ajje van wiêt kwoomtj, mószje vanne reis oetröste en meschiens zelfs bliêve slaope. En de paerd móste verzörgdj waere. Dus dao wore âl di-j oetspanninge oppe Beest vör.

De bekindjste aaflaot waas de persjoonkele-aaflaot daeje op Allerziele, twieë november, kosj verdene vör eur oeëverlieëje femiêlie en bekindje di-j int vageveur koste zitte. Ge krieëgtj ‘ne volle aaflaot vör ederskieër dejje inne kêrk kwoomtj en dao ‘nen OnzeVader, Weesgegroetje en Eer-aanne-vader (OWE) baejdje. Létj waal: EDERSKIEËR! Dus waat dieëje slum minse di-j völ bekindje in ’t vageveur haaje zitte: ze blieëve daen têmpel in en oet loupe, preveldje eur gebedjes, en ederskieër schoeët d’r dan e zeelke oet ’t vageveur d’n hieëmel in. Pasj op: det gold neet vör de hél. Di-j waas vör ieëwig en dao koszje neme oetbaeje. Hóngerte geluîvige schoeëve achtereîn di-j kêrk in en oet. Mej en dan verwachtdje ich det d’n duûvel zoeëj verschiêne um te zégke det ’t vageveur lieëg-gebaejdj woor en detter vör nowwen aanveur gezörgdj mós waere. Kîndjerlik geluif? Jehzieëker, mer de minse van toen wore bli-j en gelökkig in det geluif. Later kwoom d’r ’n indj aan det aaflaotgedoons en mer good ouch. Want wi-j hebbe ze in ‘shieërenaam innen hieëmel, zoonger kompjoeters de administratie van di-j aaflaote beejgehaoje? Op ’t gedróbbel? Dao zoeëje ze beej ’t ABP nog hels van waere!

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
’t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.