’n Stad di-j waat neringdoondje aangieët, zuutjes-aan d’n aom oetbleûsj. Ge zoeëtj det ’n mikske van eige deig neûme vör eederein dae dao-oeëver snoeëtertj en schiêtschoeëteltj van “ze haaje dit, en ze moste dét”. Altiêd kalle ze oeëver “ze” oftj ânger aangieët, en oongertösse zeen “ze” eiges schoût. Weem gieët nog nao ‘ne echte bakker, woeë de vörse mikskes in ’t wînkelke op t schaap ligke. In eder straot waas d’r minstes eine. Woeë zeen de slachters uut eder straot geblieëve? ’t Kruidenierswînkelke? De greuntjesboore? De zuûvelhândel vör de boeëter, de mêlk, kieës, hinne-eier en joggert? De paekviêster, daejje nog aanne gang zoogtj met zoeële lappe? En dan deenke ve drek aan Nelleke Nouwen inne Maasstraot en de Roeëje Matjeu oppe Mêrrentj, Gonnebertje en Trienekes en Paakske en Söntjes de bakkers. De Mop (Wolter) , van Asten, Jongen, de greuntjesweenkels. Gaotj zoeë mer doeër. Woeërum zeen di-j d’r allemaol neet mieër? Umdetj vör eederein gemaekelikker es um aanne rand vanne stad zien boeëdschappe te doon in ‘ne weenkel woeë ze alles tegeliêk hebbe. En det es dus ein van de rieëje woeërum ’n binnestad lieëgluiptj. Want dae kleine weenkeleer kan daodoeër z’n boks neet mieër umhoeëg haoje. Ich vertel niks noets, mer deenk dék nog aan wi-jtj vreûger towging.
Wéjje nog wi-jje beej de Mop en beej van Asten de aerpel per kilo haaldje en ze dao innegang leetj schélle? Di-j haaje ’n mesjien waat de schélle aafschraapje vanne aerpel en met water wegspeuldje. As jong stongdje daobeej te gape as beej ’n wérreldjwônger. Ge hooje toês allein nog mer de pitjes d’r oet te wuppe met ’n aerpelemèske. En beej de bakker vroogdje nao ’n hâllef broên of wit. Of ’n mikske van acht of ein van twelf ons, al naovenânt de gruuëdje van ’t hoêshaoje. Beej bakker van Soest oppe Muuëleport krieëgdje van Kaat neet allein e mikske, mer ouch ’t leste noets oet Wieërt geleverdj.Det kost good e klein half eurke aanloupe. Mer gein kiskenaatjes ajje daodoeër laat toês kwoomtj. En van e vörs mikske van Frans (vader van Driek) van de Broek, waas ’t lekker krokânt körsje aafgeknabbeldj vuur dejje as wecht daomej toês woortj.
As mooders beej Nelleke Nouwen de losse split-èrte, sokker los aafgewoeëge, maggiblökskes per stök, greûn zeîp, stiefsel en blawsel kochte, krieëgdje as wècht wat snuikskes of kermèlle mèj in ’n pûntbuulke. En dan de ruuëk in zoeën wînkelke! ’n Melaasj van krujje, zuurtjes en zeîppoejer.
“Ha, leef mènke”, zagt Toke, de vraw van de van de Kwart-Op-Nuuëge (Theunissen) altiêd tieëge mich as ich mej mocht vleis koupe beej dae slachter oppe mêrrentj. D’r woeërt dan tegeliêkertiêd e schiefke worst oeëver de toeënbânk gereiktj. Hieëskes, vêrrekespuuëtjes en herste looge opgestapeldj inne vitrien. Herre en sepietjes in schaelkes d’r naeve. De spekzwaars vör oonger inne pan ajje moos mostj koeëke, krieëgdje d’r déks vurniks beej.
En beej Anton Vloemans roeëktj altiêd nao kieës en aafgestânge mêlk. Dao kochdje de eier nog per stök en de gooj boeëter woeërt in vetvreej pepeer verpaktj. En altiêd met ’n möpke en ‘ne lach en e schiefke kieës vör de wichter.
In di-j wînkels inne stad waas altiêd vôlk. Minse di-j oppe straot leepe vör de dagelikse boeëdschappe van dein-nao-dânger, misse ve allewiel. Det waas toch gezellig en ge troftj nog ’s eeme.
© Frits Weerts / Bullseye Publishing
Boek Stamtäöfelke kopen
’t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.
