Zoeën klein hoongert jaor gelieëje, wi-j de priêze vanne boeëter, zaot, zjenaever en zoeë tösse Hollendj en Bêls nog völ verschildje, woeërt smokkele van wieërskânt neet zoeëzieër as ’n kriminaliteit gezeen as waal ’n meneer um wat beej te verdeene op ’n avonteurlijke meneer. En ajje tieëge de lamp aan leeptj, waas det pech en moszje int slechste gevâl e paar daag ’t kesjotje in. De minse zooge uch as smokkelaer neet as boef; ieërder stieëgdje in achting asj uch gelöktj woor ‘ne zak vôl segrette ongezeen nao d’n ângere kânt vanne breer te sjawwe. ’t Huuërdje, en zieëker in Rooj, beej de folklore. Mer jèh, ajje ’t groeet gongtj aanpakke, wi-j Bolle Jan inins met 800 schäöp dieëj, waas det wat ângers. Dae mos ’n paar maondj op verkânsie in Veenhuize. Later woeërter d’r komplieëte bendes opgerichtj di-j ouch met mieër gewêldj te kieër goonge, mer toen waas de lôl d’r vanaaf.
Legendaries es ’t verhaol van de smokkelaer met ’n fles zjenaever, dae doeër ‘ne kommies betraptj woeërt. Dae prebieërdje de fles inne gawwigheit lieëg te zoêpe um ’t bewiês weg te foezele, mer det krieëge mer half klaor. Toen woeërte-n ‘m drej presesse oonger z’n naas gedoedj. Ein vör poging tot smokkel van verboeëje waar, ein um ’t bewiês te verdonkeremane en de dêrdje vör oeëpelikke zatigheid. Tjuuse pech, mer waal e tikkelke aangeschoeëte.
Völ Wieërter en Roojer minse hebbe tösse de oeërloeëge wul ‘s ‘ne daag of wat beejde plies doeërgebrachtj. Oeëti-jje waasj aafgesproeëke wêrrek. Van ’n smokkelgruupke leet d’r zich eine kwansiês, wi-jtj van te vuuëre bekoonkeltj woor, doeër de kemies vânge en hieël dae aanne kâl. Oongertösse kost de rest vanne bups ongestuuërdj met zèk boeëter op eure nek nao Bêls oeëverstaeke en brachte as ze trök kwoome zèk vôl zaot mej. Döbbel winst, woeë ouch de arrestânt in mejdeildje. Det lökdje dék umdet d’r völ minder kemieze woore as smokkelers. En nao sókker waas ouch groeëte vraog. Van Bêls op os aan. Met wat gést en water en ’n klandestien installasie koszje dao pure jajem van stoeëke, dae in ’t druuëgelagdj bêls vör groeëf gêldj vanne hând ging. Tot inne jaore nuuëgentjig waas det, dèks boetenaaf in ’n boorescheûr, ’n bieëzigheid woeëje de buurs dik mej kosj spekke. En ’t gong déks met doezendje liters tegeliêk. De mieëste di-j daobeej gesnaptj woeërte looge stroontzaat naeve de stoeëkkieëtel te snörreke. Beroepsriziko neume ze zoeëwat. Vör al di-j “hieëredelikte” waas d’r aan wieërskânt vanne breer völ begrip. En ajje inins ’n vrawke van sumpele komaaf met ’n gouwe ketting zoogtj loupe, koszje uch al deenke wi-jtj zoeëwiêt gekaome waas. (Asj ’t teminste neet horizontaal verdeendj haaj)
‘ne Nötte mer ieërlikke kemmies waas in dae-n tiêd Brigadier Tak. Dae goof d’r niks um, um ‘ne nacht inne bieëk te ligke um ‘ne struiper of smokkelaar beej z’n kladde te pakke.
Mer asze ‘m te graze haaj, waasse d’r waal mej gezaegendj, want wi-j krieëg hae dae op ’t pliesieburo aan? Zoeë pakdje hae ’s oeëts herrieschöpper Tinus van Kei-jese Mies beej z’n lörreve in kefee de Kowstal. Dae sleipdje hae drej kielemaeters wiêt nao ’t pliesieburo, umdet Tinus verrèkdje um te loupe. Drej kieër vrooge ‘m “Wildje loupe?”. “Sleipe”, zagt Tinus. En op ’t buro koste ze de keezere uut zien kont puuëtere.
Tak hieëtj zèllef geschrieëve in ziên verbaal.
© Frits Weerts / Bullseye Publishing
Boek Stamtäöfelke kopen
’t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.
