De aoj knuuëk van vuuër d’n oeërlog di-j noow nog aanne stamtaofel zitte, haaje nog de korte bóks aan en de maegtjes strûmpe, wi-jtj gebuuërdje. Ze huuëgen ’t zich nog. ‘sMêrges oppe spuuëlplaats vanne schoeële goonzje ’t al van det léste noets: de Maagd Maria és verschieëne in Wieërt oppe Klakstèrt. Vae wiste beej God neet woeë de Klakstèrt loog, mer ’t noets waas d’r neet minder um. De broeders en ânger meisters en juffe hele zich van wîndzi-j en gove geîne sjoechem. Mer ’t waas echt waor, want ’t stóng inne gezét, tante Bet (Maas- en Roerbode).
En toen woeërt ’t hieël lând en umrîngendj boetelând herstikke gek. ’t Gebuuërdje op 16 oktoeëber 1949, wi-j ‘ne schîldersknecht, nao ‘ne toep-aovendj ’n verschiêning krieëg. Det hebbe wul mieër minse gatj nao ‘ne toep-aovendj, mer sdaags d’rnao wéjje nog neet mieër dejje getoeptj hetj. Tjeu Jacobs, daetj oeëverkwoom, bliêkbaar neet. Dae vertéldje zien kammeräöj dette op wieëg heivers e leef stumke haaj huuëre rope: “Jongen, kom terug”. As ónbekindje vröllie uch det inne pikkedoonkere achternao rope, kujje d’r baeter tössenoet nejje. Tjeu neet. Dae dieëj waat ‘m gevraogdj woeërt. En toen bewieërdje hae sângerendaags detj Maria waas gewaesj en dette saoves weer trök mós kaome nao dezelleje boum as woeëte ze gezeen haaj. En detter woongere zoeëje gaon gebuuëre. En waat ’t óngeluîfelijke és: zieëve daag later stoonge d’r roontelum dae boum mieër minse aster in hieël Wieërt toendertiêd woeëndje. És det gein woonger? Dertigdoêzendj minse verstopdje alle wieëge en paej van Kieënt, Moêzel, Tungelder en tot wiêt oeëver de Bêlze grens. De plies téldje drejdoêzendj auto’s en autobösse (in 1949 !!!) di-j straote en wieëg versperdje. Doêzendje fietse loge naeve de wieëgkânt, inne bieëke en oppe akkers, woeë de krotte en ’t wîntjerkoeëre inne raengel tot derrie wore vertrâmpeldj. Van hóngerte kilemaeters wiêt kwome ze kieke nao “d’n Heilige Boum” dae nao e paar daag al gein schors mieër haaj vanwieëge de soevenierjaegers. Pestoeër Boeëne (Boonen) van Kieëntj kwoom persuuënlik mét ‘nen taxi aangesjieësj um ’t bieëldje vanne boum aaf te grisse, waat Tjeu dao, op wîns van Maria, haaj opgehânge. Mer hae waas verékkesgaw weer de klater op, want baevertgêngers haaje ‘m wul kepot kunne hawwe vanwieëge zoeë’n heiligschennis. Mer ’t dieëj hem neteurlik tjuus völ pien det hae vör ’n lieëg kêrk stóng te orieëre en detter doeëzendje minse oonger de kanadasse vanne Klakstèrt “Oh, Sterre der Zee” stoonge te gâldere. Mer vör de rest heel zoeëwaal de kêrk as ouch de pörs zich hieël slûm aafzî-jig. De Volkskant steurdje ziene béste verslaaggaever, Carel Enkelaar, nao Wieërt um ’s vörzichtig uut te voeëgele waatter gaondje waas. Van zien verslaag (in ‘t book “Ooggetuige”) gaoje vandaagd’ndaag nog ri-jjere van óngeluif. Van minse di-j dae boumschors male en inne pap doon um lang te moge laeve! Schors in ’t doeëdskisje van e kösterkindje légke, zoeëdetj innen hieëmel zal kaome. Spekulânte di-j dao groond wille koupe um hotels op te bawwe. In d’n toter knelendje geluîvige di-j mét de hang inne locht smeke um God weît waat. ‘t Waas ’n hysterische oetbarsting van sensatie, nowschieërigheid en devosie. Wieërt zoog z’n eige al as ’n twieëdje Lourdes. En achteraaf waasj allemaol nep. Jaomer detter nog geînen tillevies waas. Mer de fietsemaekers haaje goûwe daag métte ripperatie van alle kepotgetroeëje staole rosse.
© Frits Weerts / Bullseye Publishing
Boek Stamtäöfelke kopen
’t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.
