STRAMPROY/MOLENBEERSEL – De Dodendraad en de spanning van de grens met zijn smokkel en verhalen over ´bokkenrijders, brandbrieven´ en vluchtlijnen voor piloten en een pastoor. Deze en andere ´grensgevallen komen op zondag, 11 november aan de orde tijdens een erfgoedtocht van 5 km langs de ´streep´ tussen de grensdorpen Stramproy en Molenbeersel. Naast het verhaal van de dodelijke grensversperring gaan de gidsen in op andere sluippaden naar de vrijheid, een kapel met zes namen en het beeld van akelig brandende wanhopig, zwenkende bommenwerper die in ’t Broek verdween.
De tochten vertrekken vanaf 14.00 uur bij de grens aan Hens Koeëb. De beangstelling voor deze tochten is meestal groot voor deze tochten, dus wees er op tijd bij.
Wapenstilstand
Honderd jaar geleden, op 11 november 1918 werd de wapenstilstand gesloten. Daarmee kwam een eind aan een verschrikkelijke periode. Hier aan de grens zuchtte België onder de Duitse bezetting. In de eerste oorlogsjaren konden mensen zich hier langs de grens nog enigszins te onttrekken aan dit juk, maar dat was voorgoed voorbij toen de Duitsers in 1915-16 een Dodendraad met 2000 volt spanden tussen de Noordzee en Aken. Daarmee dachten de Duitsers een afdoend antwoord te hebben op de spionage, de vluchtelingen en de smokkel van etenswaren, brieven en mensen. Maar dat bleek nog niet zo´n eenvoudig verhaal. Zeker niet in de grensdorpen Stramproy, met meer den 25 grensovergangen en sluipweggetjes tussen de velden, akkers, moerassen, beekjes, bosjes en houtwallen.
Verhaal van isolement
Het verhaal van de Dodendraad is een verhaal van isolement. Maar ook van de vele verbindingen, handelscontacten, de tram, armoede, maar ook de drang naar de vrijheid. Dit verhaal van de grensstreek is niet alleen afleesbaar aan de diverse, weinig bekende verbindingspaadjes, grenspalen, bouwwerkjes maar ook aan het opmerkelijk afwisselend groen en de markante overgang tussen de ´Royer Wel’ en het ‘beekdal’ van de Vleet met kapel.
Naast de smokkel op en langs de grens gaan de gidsen ook in op andere verdwenen sporen van de oorlog: Duitse zoeklichten, een brandend vliegtuig die in het Broek verdwenen, de Ruytersbaan, ’t Geuzenkerkhof’ en de ‘grote angst’ voor ‘bokkenrijders, struikrovers en vreemde legers die het dorp aandeden. Maar er is ook aandacht voor de spelende mens: de plek waar de jongens van Brevendia (naar Breyvin in 1923 ) hun eerste bal trapten en de Royer wal met zijn bijzondere relicten van eikenstobben.
Leerlingen
Ter markering van het traject van de Dodendraad zijn recent door leerlingen van het basisonderwijs in de hele grensregio krokusbollen geplant. Op de tocht doen we een deel van dit toekomstig krokuslint aan. Erfgoedtocht Grensgevallen zondag, 11 november 14.00 Hense Koeëb , Frans Stroexstraat 38 Stramproy.
