Stamtäöfelkes aflevering 34: Lînks of rechs?

Tekening Jack Moonen. “Mójje mer rechs schriêve!”

‘t Bedeensterke aan oeës stamtaofel maakdje de raekening op métte lînkerhând. Ge zoogtj: dao haatj veug van. Niks bezûndjers zoeëdje zégke, mer vae wieëte baeter. D’r kwoom kâl los. Vandaagd’ndaag hebbe vae nog kómpassie métte lînkshendjige joonges of maegtjes di-j in oeëze schoeëltiêd mét alle gewêldj rechs móste en zoeëje schriêve. Met kuûme en stuuëne, zoeëwaal vanne meister of juffraw, aswaal van dae lînkshendjige óngelökkige, woeërt mét gewêldj geprebieërdj de aangeboeëre neteur in ‘t doeër minse oetgedachdje kuuërsliêf te pörse. Van allerlejse spuchte woeërte bedachtj um det vieërig te kriêge. Daobeej woor strafwêrk, ’n flaer um eur oeëre en völ gesnoeëter gein uutzûngering. Broeder “zjemnek” Virgilius ging zelfs zoeëver dette de jong in kwestie mét e veerkêntjig letje oppe oetgestrékdje vingerkes hawdje. Hae zoeëj di-j waerse lînkerhang wul ’s mores lieëre! Mer good det ze nog neet zoeë wiêt gînge det ze lînks- of rechsdragendje ouch aan dezelleje kânt lieërdje te gaon drage. Woeë haaj hae dan mét det letje mótte hawwe? Ge kriegtj al traone inne uig ajje ’t uch vuuërstéltj. D’r zeen waal broeders gewaesj di-j gaer kontrelieërdje wi-jtj beej de jungskes d’rbeej hóng. Later zagte ze det det eigelik neet gemoge haaj. Mer waat woeëdje mét di-j jóng men di-j zoeë noeëdig int kloeëster móste en ’n pi-j aangemaete krieëge? De neteur dwingtj aevezieër. Van os moog ’t bedeensterke aan oeës taofel grösj lînks bliêve schriêve, asj zich mer neet vertéltj.

Van d’n ângere kânt haaje di-j meisters en juffe vreuger neet hieëlemaol óngeliêk. Ajje mét ’n kruuënkespen, di-jje inne -in eur pepieterke ingebawdje- înkpot (mét schuufdékselke) mósj duîpe, en dan góngtj schriêve op nao-oeërlogspepeer woeë de houtsplînters nog in zote, leverdje det vör lînkshendjige ’n bössel prebleme op. Eur pen stoeëtdje dan tieëge zoeë’ne splîntjer en ”zwiep” vloeëge de spetters înk in ‘t roond. ’t Gevolg wore kladde in eur schoeëlschrift, móppers vanne meister en gezanik thoês oeëver wi-j ze de înkspetters oet eur waemeske móste kriêge. Balpenne bestoonge nog neet en vulpenne wore vör de hoeëger gesituieërdje. Schriêfgerej vör lînkshendjige és pas völ later oetgevoonge wi-j boeëvestaondje râmpe op schoeël zich al voltrokke haaje. Mer ouch rechshendjige haaje in eur pepieterke ’n înk-lepke ligke woeëje oeëtti-jje eur pen aan aaf mósj vaege, ajje spatvrî-j woeëtj schriêve. Det góng ouch doeër eur pen aaf te lekke. Det zoog oet ofdejje môlsbieëre haatj gaete. Maegtjes maakdje dék zelf eur apaarte înklepkes. Van aoj flanelle hûmmes, oongerbókse of dito béddegood knipdje ze veerkêntjes. Di-j lagte ze op deindânger en zatte di-j inne midde mét ‘ne knoûp aaneîn. Dan koste ze de pen tösse de lepkes zuûver vaege. Miên gedacht és det ze det gelieërdj hebbe van Soeur Frikandella of e soeërtgeliêk waeze. Op joongesschoeële bin ich di-j noeëts gewaargewoeëre. Oeëveriges mószje ’n spiksplîntjernow pen effe inne moond aafzabbere; dan waas ’t vetläögske d’r vanaaf en schrieëf ze baeter. En óngeachtj lînks- of rechsschriêvendj: vloeipepeer waas ’n ónmisbaar attribuut en mószje gebroêke vuuërdejje eur schrift tow dieëtj, want ângers stóng ’t speegelschrift op de vuuërligkendje kânt of op eur hang. Waat wiste vae toch vreuger völ van dinger woeë ve noow gein kloeëte mieër aan hebbe, en de jóng van allewiel hebbe dao geîne wieët van. Des hendjig, want det hove ve ze dan ouch neet mieër te lieëre. Stamtaofel: Nog eîne métte jas aan? Lînks geservieërdj waal te verstaon!

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
’t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.