1895 – Carnavalsoptocht in Weert

In het jaar 1895 komt er iets als een carnavalsoptocht georganiseerd door de stedelijke harmonie.

De stoet trok op vastenavond-maandag, met als onderdelen:
Vijf pages te paard met banier. Daarna het muziekgezelschap gevolgd door verscheidene oude en nieuwere rij- en voertuigen, waarin een voorstelling wordt gegeven van een vroegere en hedendaagse bruidsstoet. De schout met zijn geheimschrijver ontbreken niet. Clowns en harlekijnen zorgen voor de nodige afwisseling. Wij twijfelen niet of ieder zal voorzeker met genoegen vernemen dat de Stedelijke Harmonie in deze dagen eenige afwisseling brengt. Aldus de krant. Tevens maakt ze melding van het feit dat er een concert zal zijn in de zaal van de Sint Jozefgezellenvereniging.

De week daarna kan men lezen:
De cavalcade, ingericht door de stedelijke Harmonie. Voorzeker heeft slechts zelden een feestje meer bijval gevonden dan de cavalcade van jongsteleden maandag. Van alle zijde werd dan ook de meeste bereidvaardigheid getoond, en de belangstelling was zo overgroot, dat het slechts aan den bijzondere tact der leden van bet bestuur te danken is, dat geen ongelukken gebeurd zijn. Honderden en bonderden mensen bewogen zich op de straten, geen venster in de huizen der Ingezetenen was onbezet, terwijl op bet marktplein de menschen vast aan elkaar geklemd stonden. Jong en oud was op de been om getuige te zijn van de eerste cavalcade te Weert.

Zoals wij de vorige week zeiden, had men zich voorgenomen een voorstelling te geven van een ouderwetsche en een moderne huwelijksplechtigheid. De wijze waarop dit uitgewerkt is, is boven verwachtig geweest. De figuren waren zeer goed weergegeven en de attributen zeer doeltreffend en juist gekozen. Een kleine beschrijving van de optocht laten wij hier volgen. De stoet werd geopend door vijf zeer fraai uitgedoste pages te paard met banleren waarop aan een zijde een afbeelding van prins carnaval en aan de andere zijde de zinsspreuk: ‘Weert Vooruit’. Dan volgde een harmoniegezelschap in een versierde camion. De muziekanten waren allen in zeer mooie costuums gekleed, en boden door hunne bonte pakjes een levendigen aanblik. Een huifkar, waarin een zeventieneeuwse bruid en bruidegom, was een der hoofdpunten van den stoet. De bruid, gekleed met roodgestreepte rok, omslagdoek en ouderwetscbe stroohoed, was werkelijk eene type. Velen waren dan ook de mening toegedaan dat men hier vrouwelijke hulp had bljgeroepen. Dit was echter niet zoo. Grimeerstift en kleedij hadden den omstanders een lieftallig bruidje geschilderd. De bruldegom was de zoon van een welgestelde boer. Hij was in het zwart gekleed, naar de eischen van zijn tijd, korte broek met zilveren gespen, lage schoenen met zilveren gespen, groote horlogeketting, hoogstaande boorden en zwart zijden das, korte jas en op zijn hoofd het toen in gebruik zijnde tooisel. Beiden waren zeer accuraat teruggegeven. In een volgend voertuig op grote veren, zaten de getuigen, eveneens welgestelde boerenzonen, wier kledij met die van de bruidegom gelijk was. Daarna de baljuw op een paard, open landauers met koetsier in livrei en negertjes als bedienden. Ook de ‘burgemeester’ met zijn negersecretaris was aanwezig.

Verslag van de bestuursvergaäering van het “Fanfare Gezelschap” van 7 january 1868.
Dat “Circle Sainte Cecile” wel eens moeite had onderdak te vinden, blijkt uit bovenstaand fragment: “De Secretaris doet voorlezing van het geprojecteerd Contract met Fr. van de Laar. Het eind resultaat was de door de directie gestelde voorwaarden te doen aannemen en het lokaal nimmer af te staan voor de Liedertafel”. Daartussendoor clowns, harlekijns, sterrewichelaars en waarzeggers, liedjeszangers en minstrelen die het lied van Daisy Bell zongen, quasi-veldwachters, goochelaars die hun toeren verrichtten, en de groep versierden die als publiek fungeerde. De tocht duurde drie uur en bracht leven en vrolijkheid. Tenslotte had op de trappen van het stadhuis de gefingeerde trouwceremonie plaats. En druk dat het was! Na afloop kreeg het ouderwetse paar gerstenat en het moderne druivensap. De muziek gaf toen eerst een horlepijp voor het ouderwetse en een kruispolka en vogue voor het moderne bruidspaar. Toen begon iedereen te dansen en de pret steeg ten top. Na afloop gingen de deelnemers naar de Stedelijke HarmoniezaaL

En dat was nog niet alles: Dinsdagsmiddags hield de Stedelijke Harmonie een promenade musicale door de stad. Er vielen geen tonelen voor, welke een fatsoenlijk menscb bet hoofd doet omkeerenen geen enkele wanklank heeft de feestvreugde verstoord. Zóó blijve
het te Weert!

In dit krantenverslag staat duidelijk dat van alle zijden medewerking werd verleend. Het is dus niet zo gek de cavalcade van 1895 de eerste optocht te noemen. De tijd is nu rijp om in Weert de carnaval te gaan organiseren.

Bron: Ín het Teken van de Rog door Jan Nijs (1979).

Cavalcade: 1) Carnavalsoptocht 2) Optocht 3) Optocht te paard 4) Optocht van ruiters 5) Ruiterfeest 6) Ruiteroptocht 7) Ruiterstoet